Kei aiin kum sawm chuang laia upa ni mah se mi u a hlawh lemlo bawka u biklo mai teh ang. Sihphir khuaa pa lar ber tia chhal ngam, naupang kum nga atanga mikhual cham rei deuh chin chuan an hre vek awm mang'e tih khawp a mi hriat hlawh chuan van kohna min chhan san ta.
Tumbu a khawrh hrat ve viau a ni chak anga 'Rem tumbu a' tih kha ka hriat dan hmasa ber a ni. Naupang ho khan kan hlau thei em em a, ram kalnaahte khan hmuh kha kan hlau thin. Pa te hming min zawtin kan thil neih te kha min chhuhsak fo. Hlauh pawh neilo nia kan hriat khan Venglai pa pahnih hlauh chu a lo nei ve ran niawm tak a ni. Kan thian te ramkal pawh an pa te hming zawtin anni lah an à lo 'Au Rinzuala' an lo ti hmiah mai. A ni sam sei, hmel en aia pa nunnem kha a hlauh berte zinga mi a lo ni hlauh a, an thil pawh a chhuh ngam ta lo a ni. A hun hnuhnungah erawh a zia thlakin naupang takngial pawhin an hlau ta lo.
In ball vawm te kha a lar viau thin. Community hall rel lai khian in ball vawm puiah min sawm tehreng a nih kha. Ka kallo ngam silo, a chhan chu kan ball hman kha mawza chhunga thil thun a ni mai nachung khan pawnchhia hnawh ta mai lo chuan lung nawi thun miau hek. A thawk nih kha a chakawm miahlo.
Mahni inlumah awm thei heklo, khawlaiah eitur zawngin a in hnangfak thin kha a ni a, ruaithehna a hriat theih zia te kha, inneihna chu sawi loh inkhawmpui leh committee neih tuma zanriah ei nghal dawn tum te hian a hmel hi a lo lang ziah. A bengvâr dan kha hriattirtu an awm chiang. Kan khawlai leng te hi cheng sawm min dil chang a tam mai. Tumkhat phei chu a thil lei duh a daihloh avangin min dila, chumi tum chuan ka lo ak tamlo em bawk nen, ka pe talo kha a ni a, tun thleng hian rilru a nuam theilo. Kan dawrah te hian lo kalin chhang leh thil dang hi a rawm lam fo, nin deuha pek duhloh chang pawh ka nei, ka nupui hian kan retheih phah lo ang tiin a pe leh mai thin. A tana kan tih theih tawk kha a lo ni a, kan lo duat deuh lo kha a inchhir awm thin. Duhsak tu leh a hma ngai tu an tam em em a, sawisen a ni lo ang, chaw lam chawt theihna in lah a ngah, rualbanlo te chungchangah Sihphir khua hi kan lo la chhe lutuk lo e ka tih phah. Ei tur leh pawisa pek mai chu a lo har lemlo, Pi Rochhungi (muang ten chawl se) te chhungkua in an chhawmdawl thin te kha a ropui. A ni ang inbual ngai reng reng lo an bual fai duh mai ye kha a va han ropui tak, kamis var nen smart takin an han chei zui mai kha chu a hmel pawh a lo pangngai e. Rei a fai theilo mai pawh a.
Amahah thlarau sual a awm miau avangin a tlatna mual a sawn chamchi a, boruak chhia avangin amah duhsak tute pawh han dem mai chang a nei fo. A mi dema te tan khan a hunlai chuan thinurthlak viau thin mah se a duhsak tu te rel ching mi tak a nnih roh avang khan min rel khan min chawimawi a lo ni hlauh zawk a, thinura lak chi pawh a lo nilo e.
Mi chhungkaw inlaichin dan te kha a hre em em mai a, mi pangngai a inngai zawk te hian 'an lo in chhung reng a ni maw' kan ti leh he haw thin. Aizawl a kutdawh mai te kha a ching ve a, Sihphir mi min hmuh kha chuan a talbuai ve thin hle. Kha khan mi à niloin buaina dang a nei mai zawk a ni tih a tilang chiang hle in ka hria. A kawchhungah ramhuai a lut niin ka hria a, kohhran ho tawngtaina leh mimal ang pawhin Pathian tihdamna ka dilsak fo. A hun tawp lama Pathian a beisei hi ka tawngtai chhanna ni ve in ka hria.
A tih duh leh it zawng te kha a changkang thei sia, ka hriatthiam phakloh thil hi hre turah ngaiin min zawt fo. Ram dang kal tawh ka nih te lo hre ve kharin thil pawh min chah awllo. A thil min chah te pawh ngaihtuah chiang mang loin ka chhang liam puat mai thin a, a hmaa ka tawng hrechiang tawh thi heklo i ka chhanna a lo inkalh chang te huan min chhuahchhal leh mai thin. Rualbanlo mah nise hawi lawl lawl mai awl tak a ni.
A chunga sawi tak angin mahni inluma awm theilo a nih miau avangin thlanmualah emaw hall leh bazar remchang laia khawsa mai thin a nih avângin a lo arte thih mai ka hlau thin. Bial nei a nih avang khan kan venga a lo kal duhloh lai emaw ti thumin a khaw mualphoin kan mualpho thei tlat. Chu em zawng thleng loin mipui (Social Reform Committee, SR & AC) zarah damdawi inah ngei a hun tawp a hmang ta a nih kha.
Tu ngaihsak mah hlawh lemlo a nih avang khan a pumna kha a lo hel tuar ngawt a nih hmel a, SR & AC an hmuhchhuah meuh kha chuan a kal ta thuai mai nen, a lo tuar na hle tih a chiang reng mai.
Chhungkhat laina leh khawtlang hruaitu ten a chenna in tur sak tuma hma an lak mek laiin a aia nuam zawk Pathian inah ngei chen a thlang ta zawk a ni. Amah ngaiin thlahlel viau mah ila hrehawm leh natna reng reng awm tawhlohnaah a awm tawh tih hriain a kalnaa kal ve thei turin in buatsaih zawk teh ang u.
1. Tunhmaa an dinhmun : Kan pi pu te khan 'Hmeichhe finin tuikhur ral a kai lo', 'Hmeichhia leh uipui chu lo phun lungawi mai mai rawh se' tih leh 'Hmeichhe hna, hna ni suh, chakai sa, sa ni suh' tih te hi an ṭawng duh dan a ni a, hetaṭang hian hmeichhia te an dah hniam ṭhin zia a chiang viau awm e. Nula in inleng a neihin an mi ngei zawng tak pawh ni se, biak chhiat an ngaitheilo a, ngaihtheih loh chu sawi loh, thianglo hialin an ngai a ni. Khawvar tirh aṭangin hna an ngah nghal hle mai a, tuichawi, buhden, ei rawngbawl, chawei siam leh a seng fel. An kuta awm vek a ni. Pi pute hunlai kha chuan an eizawnna hi a inang ṭhûma, lo neih a niin an feh tlut tlut ringawt mai ṭhin a, chuvangin, Mizo hmeichhia te chuan hetia'ng nikhua hian feh tur mamawh zawng zawng hi an tihtura ngaih vek a ni a, an emin an phurh vek a ngai bawk ṭhin. Mipa chuan iptepui an ak ve hram chauh a ni. Feh haw'n kawngah lah hmeichhia chuan em khatin in lam mamawh an phur haw ...
Comments
Post a Comment