* Governor, Kummannam Rajashekharan, kum hmasa lam (29, May) atanga Mizorama rawn awm chuan kumi'n MP election kha chuh ve a tum avangin Governor hna a bansan. Tichuan, Karela bial pakhat, Thiruvananthapuram Constitiuency-ah BJP ticket-in a ding a, amaherawhchu, Congress candidate, Shashi Tharoor a hneh talo hlauh thung.
A aiawh tur hian Assam Governor ni lai, Jagdish Mukhi chuan min rawn hmui a ni. Prof. Jagdish Mukhi in hun engemawchen min hmui hnu-in Mizoram Governor 21-na atan PS Sreedharan Pillai chu kan nei leh ta a ni.
A ni hi kum 1978-ah BJP zirlai pawl - Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishad (ABVP)-ah Kerala state-ah secretary a ni a; politics a luhchilh tak tak hnu-ah kum 2003-2006 chhung Kerala state-ah BJP president a ni a, Kerala BJP president ṭhin Kumanam Rajashekharan-a Mizoram Governor atana ruat a nih hnu-ah, kum 2018 aṭangin Kerala BJP president a ni leh a, Mizoram Governor atana ruat a nih thlengin he hna hi a thawk.
Mizoram Governor atana lak luh a nih hnu-a thuthar thehdarhtute a kawmna-ah PS Sreedharan Pillai chuan BJP-a a nihna a bànsan tawh thu a sawi a, "Governor ni tura ruatna ka pawm hnu-ah BJP ka nihna aṭangin ka báng tawh. Insiam rem a har lo ang," a ti.
PS Sreedharan Pillai hi December 1, 1953 khan Venmony, Alappuzha district, Kerala-ah a piang a, fapa leh fanu pakhat ve ve a nei. Zirna lamah B.A leh LLB a zo a, Kerala High Court-ah ukil hna a thawk ṭhin.
* India rama rorelna sang bera thu tur (Parliament Member) inthlanpui (election) chu rampumah tluang taka neih a ni. Tunṭum election hi India ram pumah thawh sariha neih a ni a, Mizoram hian thawh hmasa berah inthlan hi kan hmachhawn avangin inthlan hun leh vote chhiar inkarah hian ni 42 zet a tla a ni! Mizoram MP inthlanah hian voter 7,87,782 zinga 4,96,927 (63.08%) in vote kan thlak a, tichuan, hetia'ng hi kan inthlan result chu a ni :
C. Lalrosanga - MNF-2,23,276
Lalnghinglova Hmar - Congress+ZPM-2,14,714
Nirupam Chakma - BJP-27,989
TBC Lalvenchhunga-PRISM-13,167
Lalhriatrenga Chhangte-Independent-12,441
Lalthlamuani-CIPC-1,907
NOTA-2492.
Heti hian MNF party candidate, Pu C. Lalrosanga chuan vote a hmu sang ber a, amah hnaih bertu, Pu Lalnghinglova Hmar, Independent (Congress leh ZPM thlawp) chu vote 8,562 in a hneh a ni.
Central lamah pawh rorel lai, BJP (NDA) chu hneh taka thlan tlin an ni leh bawk.
MP inthlan rual hian Mizoram Assembly Opposision Leader, Pu Lalduhoma'n a chhuahsan tak, Aizawl West I Assembly bialah bye election neih nghal a ni a, hetah hian Zothantluanga, MNF candidate chuan vote 10,363 a hmuh lai-in amah hnaih bertu,
Lalbuanga Sailo, INC+ZPM candidate chuan vote 4174 chauh a hmu thung.
* Inthlan hmaa an tiam angin MNF sawrkar chuan an sawrkar aṭanga ni thumah MLPC Act hmanga zu zawrh tihtawp relin, sawrkar hnuai-a company, ZIDCO, MAMCO leh MIFCO zu zawrh a titawp a. December ni 21, 2018 aṭanga January ni 14, 2018 ‘dry day rei’ a puang a. Chu chu March ni 10 thlengin a pawtsei leh a. Pawhsei leh a tum laiin zu zuarten court-ah an khing a, March ni 31 thlengin zu zawrh phalna pek leh an ni a. March ni 31 hnu-ah sawrkarin zu a khap ta a. Bonded Ware House-te High Court-ah an kal leh a, High Court chuan April ni 13 khan (MP election vanga model code of conduct vang pawh a nia'ng) May ni 27 thlenga zu zawrh phalna pe leh turin High Court chuan thutlukna a siam leh ta a ni.
The Mizoram Liquor (Prohibition) Bill, 2019 hi Excise & Narcotics minister, Dr. K. Beichhu in Assembly house-ah a pu lut a, member 20 in sawi zuiin hnialtu an awmlo thung. Tichuan,
Mizoram Liquor (Prohibition) Bill, 2019 chu hman a niin May thla atangin Mizoram chu zu zawrh phallohna state a lo ni leh ta a ni.
Kum 1984 khan Mizoramah zu dawr hawn ṭan a ni a, hemi hnu hian khap tak tak silo, phalrai bawk silo a hun engemawchen a kal hnu-ah kum 1995 khan Mizoram Liqour Total Prohibition Act siamin February ni 20, 1997 aṭanga hmang ṭanin zu khap a ni ta. Kum 2014 khan Mizoram Liqour (Prohibition & Control) Act siam a ni a, March 15, 2015-ah hriattirna chhuahin a tuk, ni 16 aṭangin zu zawrhna dawr hawn ṭan a ni.
A chunga tarlan ang khian MNF party chuan an sorkar phat aṭangin zu zawrhna tih tawp hi an tum nghal a ni a, an tum angin an ti mai theilo mai pawh a ni. Sikul ṭan hun hma lutuk pawh sawiselna tamtak karah a hma angin (9:00 am) an kalpui leh ta bawk.
* Sairang mipa naupang, Derek C. Lalchhanhima (6) s/o Dhiraj Chhetri chuan thirsakawr hmangin arte a chilhlum palh hlauh mai a, a chil veleh hian bikbo/thehthang mai tumloin a chhungte pawisa a dil a, a chhungte chuan cheng sawm lo pe in chumi hmang chuan 'a dam leh thei mial mahna' tiin damdawi in a pan pui.
Damdawi in lama thawk te chuan a rilru thianghlim zia chu lo hrethiamin a arte thi leh a kut lehlama cheng sawm note a keng chu a thla lo laksakin social media lamah an dah. An beisei ai mahin a darh in a rinawm. Mizoram mai ni loin India ram news hrang hrangah an puang ulh ulh a, chanchinbu lian The Hindu, The Telegraph etc. te pawhin an chanchinbu phek hma an luahtir hial. Hei mai a nilo, thenawm ram hrang hrang te bakah Europe leh America ram thlengin an TV leh chanchinbu velah an tarlang nasa hle. India lemziak thiam pakhat phei chuan a thlalak chu khawvel lem (globe) chungah a chuantir hial.
A thinlung thianghlim leh nungcha chunga a ngilneihna nasa tak avang hian a sikul kalna St. Pio School te chuan tawlloh puan an silh tir a, TV show pakhat 'In house' pawhin thilsakawr leh thilpek dang thahnem tak an pe nghe nghe.
Tin, Nungcha humhalhtu pawl, People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) India Education & Youth Outreach Manager Puja Mahajan chuan hemi chungchang hi sawiin, "Kum ruk mi, Derek C. Lalchhanhima thiltih hian rilru a khawih tak zet a, mipui rilru pawh a hneh hle a ni. Nungcha humhalh kawngah zirtirna ṭha tak a pe a, chawimawi hi a phu tak zet a ni," ti a sawiin an chawimawi hial a ni.
PETA India hian Compassionate Citizen programme an kalpui a, nungcha humhalh kawnga entawntlak - naupang kum 8 - 12 inkar te hnenah award hi an hlan ṭhin a ni.
Hetih lai hian Zuangtui hmeichhe naupang kum sawm leh pakhat mi, Caroline Malsawmtluangi chuan India ramah Zofate hming a ti ṭha hle mai bawk.
Ṭhualṭhu hmeichhe naupang pakhat chu misual, nu pakhatin rubo in Aizawlah a rawn tlanbo pui a, hei hi lo hmu fuhin Caroline-i hian a rutu nu hi bumin a hnen aṭang hian a tlanbo pui ve leh chhawng a ni. Caroline-i sawi hmangin a rutu nu pawh hian umin lung te pawhin a vawm zui chiam a ni awm e. Hetia'nga na tawrh pawh huama rilru fim leh huaisen taka a che hi a ngaihsanawm hle a ni.
* Kumi'n April thla khan Mizo Hmeichhe Insuihkhawm Pawl (MHIP) te chuan Vanapa Hall-ah nihnih awh General Conference (inkhawmpui) an hmang a, kumi'n hi inthlan kum a nih angin MUP kaihruaina in inthlan tumin an in ruahman. Mahse, ballot paper tih chingpen a awm ni'a a lan avangin court chuan inthlang rihlo turin a ti!
Hun a kal zel a, Aizawla veng/branch lian tak pahnih chuan headquarter aṭanga an in hnuhdawh thu an puang leh. Hun a kal leh deuh a, MHIP te chu an inthlang theilo mai a ni talo. Aizawl district court chuan a ti tawp lailawk (suspend) ta hial mai. Heti'a inkhawmpui an hman lai-a an inthlan theihloh avang leh suspend hun a kim hnu hian inthlan hun tur ruat leh a ni a, amaherawhchu, court-a zualko an awm avangin inthlan theih a nilo leh ta. Hun a kal leh deuh hnu-ah court thu angin inthlan hun tur ruahman leh a ni. Tih ṭhanloh ang takin OB post chuh thei tur thlan hmasak a ni! General Headquarter 10, sub-headquarter 2, block 1 leh khawpui branch ten 1 ṭheuh te vote theih a ni. Hetaṭanga mi 10 thlan chhuah te chuan September thla-ah Central YMA kaihhruai na in neih a ni ta a, he'ng mi te hi thlan an ni :
President - Lalthlamuani
Vice President - Saipuii
Secretary - T. Lalthangpuii
Assistant Secretary - Lalbiakengi
Treasurer - Lalramnghaki leh
Financial Secretary - Lalengkimi te hi.
Thlan tlin zingah hian OB ni lai pali an tel leh a, Vice President ni lai Lalthlamuani chu President atan thlan a ni a, president ni lai Saipuii chu Vice President atan thlan a ni thung.
Tluang takin an inthlang tak na a, hun reilote hnu-ah lungawilo an awm leh ta. Ballot paper tih chingpen tuartu ni'a inngai ho chuan a ti chingpen tu te chu hrem ngei an phut thu sawi-in thlan thar te chu criminal case nei an nih avangin banna thehlut turin an phut a, branch hrang hrang te pawh budget chhunglutlo turin an ngen bawk.
MHIP inthlan dawn apiang a ri hluai ṭhin hi eng dang vang nilo-in hruaitu nih inchuh vang a ni a, inchuhlo-in inhnawn zawk se chuan hetia'ng boruak hi a awmlo in a rinawm. Hlawh neihna tur ni bawk silo, mawhphurhna tur hlir hmabaka khawtlang tana rawngbawl tura inpe ten inthlan dawn apiang a buaina an tawk ṭhin hi chu a zialo ngawt mai.
*MNF sorkar chuan an sorkar hmasak ṭuma an lo ruahman angin Saitual, Hnahthial leh Khawzawl te chu district puitlingah a hlangkai ta.
District thar zingah hian Saitual hi a lian ber a, khua 40 awmin mihring 11,619 (mipa 5,727 leh hmeichhia 5,892) an awm. Khawzawlah hian khaw 28 awmin mihring 36,381 (mipa 18,447 leh hmeichhia 17,934) awmin Hnahthialah khaw 27 leh mihring 28,468 (mipa 14,208 leh hmeichhia 14,260) an awm bawk.
Heti hian Mizoramah district 11 a awm ta a ni a, Aizawl chu mihring 4,00,309 awmin a lian ber a ni a, district thar zinga Hnahthial chu district te ber a ni thung. District thar pathum te hian a awm sa pariat zinga te ber mihring 56,574 awmna Saiha pawh an zatlo vek a ni.
District thar pathuma DC tur te hi MCS officer vek an ni a, Saitual DC atan additional secretary ni lai, C. Lalpeksanga a ni a, Khawzawl DC atan joint chief electoral officer ni lai, H. Lianzela leh Hnahthial DC atan SIRD&PR Director ni lai, Vanlalmawia te an ni.
District thar duhin ni thei awma inngai te chu kan iak kan iak a, politics thila inbeihna hial a thleng. District thar chu hei, siam a ni ta a, chanchinthar lam atanga hriat danin a lawmna pawh a pui tham viau hlawm in a hriat. Hetia'ng taka district khawpui nih kan chak mai hian chhan tha tak chu a nei ngei ang. Kan duh chhan tam ber ni'a lang chu mihring an pung/pemthar tam a, sorkar hnathawk an tam phahin mihring an tam na na na chuan eizawnna pawh a awlsam tih a ni awm e. A ṭha chek turah ngai ang.
* Mizoramah hian Pathian rawngbawltu (Revival Team) engemawzat an awm. He'ng zingah hian Thlarau mai nilo, tisa damna keng tel pawh an awm nual. He'ng zinga Bethel Ministry rawngbawlna chu tunhnai-a mipui ten kan bawr leh rawngbawlna tla na tak an ni awm e. An speaker chu Frederick Lalrindika a ni a, taksa damna chang engemawzat an awm. Chhinchhiah tlak leh ropui tak tak pawh a awm nual. He'ng zinga ropui tak pakhat chu Saiha tleirawl damna hi a ni awm e.
A ni hi an sikul bathlar atangin a tla a, a ngum ruh sawh chhia-in a keh them chu Dr. Lalrinchhana (L) khan a paih sak. A ngum ruh zum thlengin a paih sak a. He tleirawl hi a ke a inlen hleihin a insei hleih a, a kal thei sawih sawih a, a thu rei thei lo. Bethel Ministry rawngbawlna-ah chawpchilhin a ruh paih tawh chu a rawn awm leh a, a ke intiat lo a rawn intiat leh. Doctor pahnih in Medical proof pawh ti thlapin CT scan leh MRI tih a ni a, engkim a felfai ta vek mai.
Tin, he rawngbawlna-ah vek hian pitar, kum 64 mi pawhin a chhim ve a, hei pawh hian damna ropui tak a chang. A ni phei hi chuan biak in chhung pawh a changlo-a, hall-ah projector kaltlangin a lo thlir a ni. A ni pawh hi doctor ten an endik thlap pawhin a dam tih puan a ni. A ropui hle mai. Bethel Ministry hi sawi tak angin Pathianin a hmang em em a, mipui pawh in kan duh tlang ni-in a lang. Rawngbawl tura sawmtu pawh an ngah hle awm'e.
* Zoram Nationalist Party (ZNP) chu thiah a ni ta. ZNP hi kum 1997-ah MNF party atanga chhuak ten an din a ni a, an party president chu Lalduhoma a ni. A tir takah chuan 'Mizo National Front (Nationalist)' tih an ni. An party symbol chu 'Ni' a ni. Kum 2000 atangin ZNP tih an pu tan a, term hnih (2003 & 2008) chhung chu MLA hi pahnih ve ve an nei ve nghe nghe. Nikum MLA inthlan dawn khan Zoram Exodus Movement, Zoram Decentralisation Front, Zoram Reformation Front leh Mizoram People's Party te nen Zoram People Movement inti in an thawkho a, seat 8 (7) an la ve nghe nghe.
ZNP chuan midang an thawhpui te nen'a an din ZPM chu an zawm ta a ni. ZPM hian MLA inthlan khan seat 8 an la a, an hotu pa, Lalduhoma bial hniha atlin avanga bye election neihah hnehna an chan zawhloh avangin member 7 an awm ta a ni. Hun a kal deuh a, ZPM chu political party-a leh zui a ni. A hma in party hming nilo-a independent ang an nih avang leh tunah political party an nih an nih leh tawh si avangin Speaker, Lalrinliana Sailo chuan ZPM Legislature Party chu a thiat zui.
* Body Building and Fitness Association of Mizoram buatsaih Nexa Fitness Festival - 2019 chu Dawrpui Multipurpose Centre-ah neih a ni a, Saron Gym aiawha tel Aldrin Lalṭhazuala chu Mr Mizoram a thlan a ni. Tuntum hi Mister Mizoram atana thlan a nih tum thumna a ni.
Armed Veng South tlangval Aldrin-a hi above 70-ah telin pakhatna a ni a, a hnuai chiahah nikum Mr Mizoram Lalkrosmawia a awm. Overall-ah Aldrin-a pakhatna niin Mr Mizoram a ni a, Kros-a hian a dawt leh bawk.
Mr Mizorama thlan thar Aldrin-a hi mi all round tak a ni a, lemchan thiam, zaithiam leh lemziak thiam tak a ni bawk. Eizawnna lamah police niin ASI a ni.
* LPS Cable Network chuan a tum 12 na'n Comedian Search an buatsaih leh a, RS Traders ten an sponsor a ni. He hunah hian Comedian Search judge hlun, nikuma chatuan ram pan ta Mafaa Hauhnar (H. Lalrinfela) chu sun a ni bawk.
Hei hi result a ni : 1. Vanlalhruaia, Bawngkawn
2. Lalkhawngaiha , Meidum
3. Lalchangthlana, Tawizo
Tun tumah hian pakhatna hian Rs 1,00,000+Trophy+MI TV+ Smart Phone a dawng a, pahnihnain Rs 50,000+Trophy+Refrigerator+ Smart Phone dawngin, pathumnain Rs 30,000+Trophy+Washing Machine+ Smart Phone a dawng bawk a ni. Tin, mi inphalte hnen atangin thilpek thahnem tak an dawng bawk.
Comedian Search bakah hian LPS vek hian Mizo Idol an thlang leh bawk a, hetah hian Zothanpuii, Chanmari West chu thlan a ni a, pawisa fai Rs 1,50,000/-, certificate leh thilpek dang thahnem tak a dawng. Zothanpuii (Chengtei) hi March 18, 2001-ah Pu Romawia leh Pi Lalhunmawii inkar atangin a lo piang a, zai lamah a inhmang nasa em em mai a, kohhran lamah pawh zai a rawngbawlna lamah a phâktawkah a inhmang nasa hle a, kohhran hun pawimawh leh inkhawmpui hrang hrangah te zaia rawngbawl tura ruat fo țhin ani a, a lâwina kohhrante hian a talent tihpunna kawngah hian an phûrpui in an țawiawm nasa țhin hle bawk ani.
* Zirlai harsa, a bikin pawl sawm leh pawl sawm pahnih zirlaite sumfai-a tanpuitu tur pawl Michael Lalmanzuala Foundation (MLF) chu din a ni.
He pawl atan hian Chief Secretary hlui, Pu M. Lalmanzuala IAS (Rtd.) chuan pawisa fai cheng nuai 10 a thawh a, hemi a nih avang hian ama hming chawiin pawl hming pawh hi phuah a ni. Mizoram sorkarah mumal takin ‘charitable society’-ah an inziak lut nghe nghe.
Zirlai naupang, thiamthei leh tumruh, chhungkaw retheih/harsat vanga zirzawm thei lo, Class XI atanga Graduation thlenga puih an tum a ni. A hmasa ber atan Siaha lam mi, thla riat a nih aṭanga mitdel, chhungkaw khawsak harsa tak chunga taihmakna, tumruhna leh huaisenna avang liau liau a B.A. zirlai leh IAS nih tum chu a lehkha zir chhunzawm nan cheng 50,000/- in an tanpui tawh.
MLF-ina a tum ber chu ram leh hnam tana mi hmantlâk leh ṭangkai chher chhuah a ni.
Mizo officer liante zinga mi, Mizoram Chief Secretary hlui ni bawkin Mizoram dinhmun hrechiang taka zirlai harsate puihna tura ruahmanna a siam hi a finthlak hle mai.
Mizoramah mi hausa tak tak kan awm ve ta nual mai. Mi dangte tana luanchhuah hrehlo pawh kan awm nual tawh in a lang. Midang tanpui duh tan pawha sum a hlawma pechhuak ngawt lo a ruahmanna fel tak an siam hi a finthlak hle mai. Anmahni pawl kaltlang hian tanpuina pawh pek theih a ni bawk. A thiltih hian mi hausa dangte cho chhuak thei se a duhawm ngawt mai.
* Shinlung Hills Council inthlan vawikhatna chu tluang taka neih a ni a, hetia'ng hi result a ni :
MNF+HPC - 10
Cong+ZPM - 1
IND - 1
CEM atan MNF+HPC Candidate, Laltlamuana Hmar, Sakawrdai North bialtu chu thlan a ni. Nominated member (sorkar aiawh) pahnih hi ruat belh anni bawk.
September 26, 2013-a Cabinet meeting thutlukna angin, Sinlung Hills Development Council chhunga bial (constituency) tur 12 te hi siam fel siam a ni.
Hemi hnu hian tuntum inthlan hma zawng hian hun lailawk ‘Interim Period’ chu a lo ding tawh a ni.
* Mizoram State Games 2019 chu Aizawl leh a chhehvel, hmun hrang hrang 24 ah te neih a ni.
A pumpui-ah Aizawl East I chuan Gold 25, Silver 18 leh Bronze 16 la in an champion a, Aizawl West I in Gold 21, Silver 18 leh Bronze 18 la in an dawt.
Best Athletes atan mipa-ah Lalsangliana, Aizawl South I leh hmeichhia-ah Elisian Medai, Lunglei North te chu thlan an ni.
Mizo Sairawkherh inperhsiak-a Aizawl North III aiawh C. Lalhruaia (89) chu intihsiaka tel zinga upa ber a ni a, a ni hian Bronze medal a la nghe nghe.
Sialsuk Constituency aiawh a tel Vanlalchhuani (71) Sialsuk, Aizawl South III chu inkawibahah telin hmechhe tel zinga upa ber a ni bawk.
Aizawl South II aiawh a tel, Laltlankimi Vangchhia (8) chu tuihleuh intihsiakah telin a tel zinga naupang ber a ni bawk.
Games-ah hian dicipline 32 atan infiam mi 7447 an zet an tel a ni.
* Sorkar laipui chuan parliament in hnihah Citizenship (Amentmend) Bill (CAB) chu a pass. Tichuan, President in a pawmpui zui bawk avangin CAB chu act a ni ta a, CAA ti pawha sawi theih a ni ta. He thil hi ramdang mi ten India rama rawn lut ten khua leh tui nihna awlsam zawka an neih theihna tur a ni. He thil hi mi tam takin India ram Hindu lalrama din tumna hmanrua niin an ngai a, hei vang hian rampumah duhlohna thawm a ring hle a, tharum thawhna te thlengin nunna hial chan te pawh an awm.
Mizoram MP pakhat, Pu C. Lalrosanga chuan he thil hi a thlawp. Sorkar lam hotu te chuan he thlawpna hi party thuchhuak a nih thu an zawi. He thil hi a chhan nia an sawi danin he dan hian min huam ve dawnlo nia a lan vang a ni. A hmain sorkar hotu te hian sorkar laipui hotute hnenah ngenna an thlen tawha, a hlawhtlin avanga lawmthu sawina ni te pawhin an sawi. Hei erawh demtu an tam hle a, MP lim pawh an hal hial.
Kan hotu te hian a hma in an duhloh thu an sawi ve nasa viau, an duhlo tak tak pawhin a rinawm. Mahse, central lama an zawmpui a nih miau si avangin thlawp anga an lan a ngai miau si a ni. An demawm viau rualin politic taka ngaih chuan an demawm viau lo thei tho bawk awm e.
Comments
Post a Comment