(27th. November, 2017 KṬP inkhawma ka thusawi)
Awle, nikum June ni 20 khan helai hmunah hian Pathian leh kan hruaitu te duhsakna zarah ka lo ding tawh a, khami țum khan ‘Pathian fak leh A hnena lawmthu sawi’ tih thupuia hmangin Pathianin kawng hrang hranga min hruaina chungchanga lawmthu sawiin amah chu fak let ve tur kan nih thu te, Amah kan fak chuan lawmman kan la neih tur thu zawlnei Jeremia’n a lo sawi chungchang sawiin amaherawhchu, Lal Isua’n mahni hrehawm pawisa lo a nitin a Kross pua zui tura min tih thu in tlang kan kawm a ni kha.
Zaninah hi chuan ‘Țhatlai chen’ tih thupuiah kan nei dawn a ni. A hmasain hmun hnih ami Pahian thu i lo chhiar ang u. Thuhrilu 11:9a ‘Țhalaite u, in țhalai chen ula, in la naupan viau lai hian hlim rawh u. Amaherawhchu...’ & Luka 9:23b ‘tupawhin mi zui a duh chuan mahni hrehawm pawisa loin nitin a kross puin mi zui rawh se.’
Kan thupui ațang hian kan thusawi tur awm chu in hrethiam ruak in ka ring a, keini KȚP member te hi Pathianin hlim taka țhatlai kan chen hi Bible kan chhiar ang khan a phal a, a khap reng reng lo. Duhtawkin kan sahawk thiang a nih chu. Hlim taka kan chen hi Pathian pawhin a duh dan a nia'ng. Setana pawhin a duh ber a ni ve tho ang. Setana chuan ngaihsamna in min thlem a, 'Ka nun a ni, tumah ka mamawh lo.' (Its my life-English, Ze khayim sheli-Hebrew) tih hi a la vawng hle. Setana’n min thlemna langsar pathum lo tarlang ila: 1, Ruihhlo 2, Sex leh 3, Rualawhna te hi lo sawizau dawn teh ang :
1. Ruihhloa kan ngaih chin nia lang chu zu leh damdawi lam chi hrang hrang ho hi ani awm e. Mithiame sawi dan ațanga a lan danin miin ruihhlo a tih țhin chhan tam ber chu inlak man (pá) ve chak vang a nih deuh hmel. Nun beidawn vang hi chi hrang hrang bakah sual vang hrim hrim hi engemawzat an awm a rinawm bawk.
Miin ruihhlo a ngaih tawh chinah chuan Pathian ngaihsakna a nei hleithei tawh țhin lo a, chhungkua leh khawtlang thiltihnaah reng reng pawh an inkiltawih nasa viau țhin a nih hi. Chutah tak chuan Setana a rawn che ta tak taka, do hneh a harsa em em mai a ni. Chuvangin, chákna kan neih dek dek tawh chuan nasa taka Pathian rawn chung ngeia hmalak va hi a pawimawh khawp mai.
Ka thusawi hmasak țum khan ruihhlo chi hrang hrang laka ka fihlim avanga Pathian hnena lawmthu ka sawi țhin chhan ka sawi tawh.Keima tih dan ngei ka’n hrilh ang che u: Do dan țha deuh ka’n sawi ange: Pek che an tum ang a, an tihluih zel chuan țha takin duh ve ta ang maiin la la, tichhia emaw leihbaw mai rawh. Paih daih mai rawh. I duhlo tak tak nia an ngaih theih nan. Chutih hunah chuan an sawm fo tawh kher in a rinawm lo. Hei hi ka tih dan a ni a, tih vek theih a duhawm khawp in ka hria.
A thuhrimin ruihhlo tih ching tam zawk hian puitling ka ni tawh’ tih an ching riau. Anni ngaihdan ațanga mawl taka ngaihuah chuan upat hnu chuan duh dan dana nun a thiang ta mai tih a awl mai.
A pahnihna atan chuan sex chungchang hi i’n sawi leh dawn teh ang :
Țhalaite laka thlemna nasa ber chu sex hi a ni awm e. Mizo mipa chuan hmanlai ațangin hmeichhe theih hnem hi kan inchhuanna a ni țhin. Tun thleng pawh hian a la ni in a lang.
Keini Presbyterian kohhran chuan biak in hawng ngeia nupui/pasal neih hi kan ngaihlu hle. Hei hi a chhan ber chu kawppui te lakah lo chuan sex hman loh kan duhna vang a ni awm e.
Biak in hawng ngeia nupui/pasal neih hi a țha e, amaherawhchu, kan kohhran dan duhkhawplo ka tih chu fa neih zet hnua kan fa neihna te biak in hawnga neih theihna dan hi a ni.
Biak in hawng kan ngaihsanna chhan ber thianghlim tura kan duhna avang a ni. Hetiang a nih te chuan tunge biak in hawnglo thei ang? Thla ruk insum a ni mai a, ha ha. He thla ruk hi lo paltlang thei pawh ni ila, kei chuan dan hnihna (biak in hawnglo) hi ka duh dan a ni hrim hrim.
Fiamthu in kan sawi țhin, ‘Rai vek phei selang chuan,’ tih hi. Sawn thlak emaw sawn pai kher lo pawh hian sex hi kan lo hmang em? Pathian hian a haw teh a nia. Vannei kan ti dawn nge kan rai lo hlauh zawk a, te ti ila, zanina inkhawm ho te hi chu kan la him tlang em ang chu .
Pathian hian kawppui te lo laka fa neih loh / sawn thlak loh ringawt hi a duhlo a nilo. Kawppui te lo chu sex hmanpui a remti lo tih hi hriat a țha hle awm e.
Kan hriaitute ngei pawh kan fihlim vek lo tih kan hre tlang awm e. Kan fihlim lo a nih chuan member dang te hnenah pawh fuihna sawi ngial mah ila, mahniah timna a awm zel zawng a nih hi. Chuvangin, member naupang zawk te pawh kha, nakinah hruaitu in la ni dawn. Chutih huna member te huaisen taka fuiha zilh thei turin tun ațanga in țan tlan hi a țul khawp mai. Mizo comedian Albert-a khan sex laka fihlim turin engmah tih a ngailo’ a ti a; chuvangin, engmah tihloh chu a hahdam khawp ang. Nun i uluk ang u.
Mipat hmeichhiatna hi inchulnel na ațanga lo piang a ni deuh zel a; kan member inngaizawng engemawzah kan awm niin a lang. Kan inzui nasa a, Mizo hla pakhatah ‘hmeichhia leh uite chu a chul nel peih peih’ tih a awm. Kan inzui nasat chuan fianrial duhna rilruah a lo kal anga, chuta kan kal chuan sual hneh loh palh mai a hlauhawm a ni.
‘Kan fihlim’ keini te chu kan ngaihtuahawmlo’ kan ti a ni thei. A nih chuan a lawmawm a ni mai a, mahse, chesual ta tam zawk hian hetiang ngaihdan hi neiin chetsual inring hi kan awm kherlo maithei a ni.
3. Rualawhna:
A tawp ber atan chuan rualawhna chungchang hi thu tlem han sawi leh lawk ila, sum ngah ngah hmelṭha leh mifing an nih takna khawvelah hian pawisa duh luatah kan eiru fo mai lo maw? MUP chuan an kumpuan-ah ‘Eiruk do’ an hmang foa, tin, election kan hmabak mekah hian corrupion chungchang a inbeihna a nasa hle. 'Kan sorkar chuan eirukna kan do ang' kan ti pawh ani maithei. Eirukna hi do a ngai reng reng lo. Mahni țheuh hian eiru lo ila, chu chu a tawk der.
Miin pawisa kan eiruk țhin chhan ber nia lang chu rualawhna vang a ni awm e. Khawvel hmasawn chakna hi a zuanin a zuang dawrh dawrh tawh a, keini a chhunga cheng țhalai ho pawh hian chumi ruala ke pen ve ngei hi kan duh țhin.
Incheina tur thuamhnaw kan duh a, kan thiamna leh finnain a tlin silo. Hei hian eiruk duhna rilruah a lo hring ta țhin a ni.
An sawi țhin, fawn changkang duh vang emaw top up man duh vang emaw te pawhin hmeichhe țhenkhat chuan an taksa pawh an pe hiala sawi a ni. Tak tak ni maw? Rualawh emaw rual el hi chu khawvela kan awm chhung chuan kan tana tihmakmawh chu a ni ngei mai. Lal Davida ngei pawhin kum za dam tur anga hnathawk turin min ti a nih kha. Mi țhenkhat chuan chantawka lungawi țul thu kan inzirir țhin chungchang hi la vâwngin ringtu tan rual el ngailo ang lek lekin an sawi țhin. Thianghlim tak hmasawn tum chungin changkan i tum ang u.
Awle, kan sawi tak ruihhlo, sex leh rualelna chungchang ho kha țha taka hneh thei tur chuan Bible kan chhiar tak ‘Tupawhin mi zui a duh chuan mahni hrehawm pawisa loa nitin kross put reng a ngai. Jakob-a chuan ‘Thlemna tuar hram hram tuin a tawpa nunna lallukhum an la chan tur thu a sawi.
Kan thih huna Lal Isua hnen kan thlen ngei theih nan mahni hrehawm pawisa loin thlemna tuar hram hram ang u.Kan vanglaini kan hman chhung tawiteah hian Pathian hrereng chungin țhatlai i chen ang u.
Lalpa’n malsawm rawh se.
Comments
Post a Comment