Skip to main content

2021 MIZORAM

AMC INTHLANG : Nikum lama term a tawp avang tawp ta, Aizawl Municipal Corporation inthlan chu tluang taka neih a ni. Tun tum Aizawl Municipal Corporation inthlan a tum thumna a ni a, vote hi 63.62% a tla a ni. MNF in seat 11 la in sorkarna an siam a, ZPM chuan ward 6-ah hnehna an chang bawk a, INC in seat 2 lain, ward 9-a candidate nei BJP ten seat lak an nei lo thung. AMC bial 19 inthlanna atan hian vote nei mi 2,18,870 an awm a ni. AMC in thlan tawhah hmeichhe tlin tam ber kum niin ward paruk chu hmeichhe tan bika hauh a nih laiin hmeichhe candidate 8 lai thlan tlin an awm. Rosiamngheta, Congress candidate chu term tinah a la tling vek a ni. Pu Tawnluia Dy CM, UD&PA minister ni bawk chuan AMC Mayor turin Lalrinenga Sailo a ruat nghal. BOXING : Mizoram chuan kan la thlen ngailoh kan boxer tlangval huaisente zarah khawvela ber nihna kan hauh. World Boxing Council, Youth Super Feather Weight-ah Mizo tlangval a champion. World Boxing Council, Youth Super Feather Weight (59kgs) title inchuhna Aizawla LPS cable network buatsaihah hian Mizo tlangval, Lalrinsanga Tlau (Sangtea) chuan Eric Quarm (Ghana) chu unanimous decision (80-72, 80-72, 80-72) a hnehin champion kawnghren hlu tak a la. LPS cable network vek hian Intercontinental Championship buatsaih bawkin, he hunah hian Siaha boxer, NT Lalbiakkima chuan Thailand boxer, Gerttipong Kumsahwat chu round hnihna lekah a knock out bawk. TALENT SEARCH : LPS Comedian Search 2021 Season-13 chu sawrkar SOP zawm chungin, Health Deparment thawhpuina hnuaiah neih a ni leh ta. Contestant te hi batch 3-ah inthenin batch tinte hi batch pathuma a ti tha zual thlan chhuahte hian Round - 2 an kai. Round a sang zela Lalruatdika, Sialsuk chu a pumpuiah pakhatna niin Rs 1,00,000/- leh trophy bakah mi inphalte hnen atangin thilpek thahnem tak a dawng bawk. Tin, Mizoram Youth Commission buatsaih Perhkhuang 2021 inzaisiak chu neih a ni bawk a, he hunah hian pakhatna bik awmloin a sang 5 te chu thlangin MYC chuan cheng nuai 1 man hu contract an ziahpui dawn a, ram pawna zin theihna leh zai hmanga eizawnna tur kawng an dap sak zui dawn a ni. BYE-ELECTION : ZPM candidate, Pu Lalduhoma chu 26-Serchhip (ST) Assembly Constituency-ah by election-ah MLA atana thlan tlin a ni. Pu Lalduhoma hi kum 2019-a MLA atana thlan tlin kha a ni a, independent candidate ni chunga party mal tan a inhman avangin nikum September thla-ah MNF MLA 12-ten hekin a hnu-in speaker, Lalrinliana Sailo-in November thla-a a bantir kha a ni. Inthlanah hian Lalduhoma tiamin candidate hi paruk an awm a, Lalduhoma hi party-a a inhmanga an puhna, ZPM hmingin a ding a, rorel lai MNF lamin vice president tanglai, Vanlalzawma an vawrhchhuak thung. Tichuan, bialtu pangngai, ZPM candidate, Pu Lalduhoma chuan vote 8269 a hmuh laiin amah hnaih bertu, rorel lai candidate, Vanlalzawma chuan vote 5319 chauh a hmuh avangin Lalduhoma chu tlinga puan a ni ta a ni. Tin, Tuirial Constitiuency bialah pawh by election neih a ni bawka, hetah hian MNF party candidate, Pu Laldawngliana chu thlan tlin a ni thung. NUNGCHA THAR HMUCHHUAK : Ramdaidep (Cyrtodactylus) Spicies thar chu Aizawl khawpui chhung leh a chhehvel, Mizoram University campus, Durtlang, Sihphir leh Ṭamdil velah te hmuhchhuah a ni. Ramdaidêp (Cyrtodactylus) te hi Daidêp chi khat, zan a chaw zawnga vâk chhuak chi niin, inchhung pawnlam rampalailêng leh ramhnuaiah te an khawsa ṭhin. An hmingah American herpetologist ropui, Prof.Aaron Bauer hming chawiin Cyrtodactylus aaronbaueri ti a vuah a ni a. A dang pakhat hi Sailam ram leh a chhehvel, Sialsuk ram leh Hmuifang ram aṭangte a man niin Mizo Lal ropui, fing leh huaisen Sailam Lal, Pu Bengkhuaia (1830 - 1879) hming chawiin Cyrtodactylus bengkhuaiai tiin phuah a ni. REMSIAMI OLYMPIC-AH : Hripui avangin lama neih tum Olympic 2020 chu Japan khawpui Tokyo-ah tluang taka neih a ni a, a pumpui-ah USA chuan gold medal 4949 la in pakhatna an ni a, India chuan gold medal 1 la ve hramin a pumpuiah 456 na kan ni. He infiamnaah hian Kolasib nula, Lalremsiami chu hockey team-ah tel ve in medal dawng phaklo tawkin palina an ni. Lalremsiami hi Mizo hmeichhe zinga Olympic-a tel hmasa ber a ni a, kum 1992 Barcelona Olympic leh 1996 Atlanta Olympic (USA)-ah te khan C. Lalremsanga, East Lungdar chu thalkap in a lo tel ve tawh bawk. HRI : Covid 19 hripui chuan nikum lam a ta tawh nasa takin Zoram min nuai a, nikum lamah hri kai 4204 (dam 4098, 97.48%) leh nunna chan 8 (0.19) kan neih hnuin kumin lamah nasa lehzualin hri chuan min luhchilh a, hri kai rate pawh kumtawp ni thleng in 141,400 zet awmin nunna chan pawhin 542 a tling ta hial mai. Hetih lai hian vawk hri a leng vak mai bawk a, Zoram dung tluanin hri avangin vawk thi 29824, suat 10381 leh hri tih chianglo thi 533 a awm a, mi tam takin kan tuar a, thenkhat phei chuan cheng nuai chuang hu vawk chan te pawh an awm. PU CHANA THI : Khawvela chhungkaw hung ber, nupui 39 leh fa 89 zet neitu, Chhuanthar Tlangnuam Baktawnga an hotupa Zionghaka (Ziona, kum 76) chu thisen sang leh zunthlum avangin a boral. Pu Ziona hi tarlan tak angin nupui 39 zet neitu a ni a, khawvela nupui ngah ber nia hriat a ni. Anmahni hi Kristian nilo in sakhaw hran (Lalpa Kohhran thar) nei an ni a, amah hi pathianah an chhal thawthang niin a lang. An khaipa ber niin kohhran leh chhungkaw inrelbawlna te pawh amah hian kengin an kutchhuak thil siam te pawh Zoram khawvelah a lar hle. An kohhran Secretary, Zaitinkhuma sawi danin Pu Ziona pa, Pu Khuangtuaha leh Pu Chana te unau hi an awmna hmasa, Hmawngkawn atangin Mizoram buai khaw khawm avang a Sipaiin an pem luih tir avanga Baktawngah hian a pem phei an ni a, Hmawngkawn Lal Pu Vanphunga leh a fapa Pu Lalhluna te hian Pu Khuangtuaha leh Pu Chana te unau hi an duhsak em em a, Lal dang in an khua a awm tur a an duh loh laiin, an khua Hmawngkawn ah an chentir zawk a ni. Hetia'nga Zoram tana mi tangkai leh khawvel huapa min pholangtu kan chan ta mai chi channa nasa tak a ni. MLA THI : Tuirial bialtu MLA, Pu Andrew H. Thangliana (44), S/o Samuel H.Thangliana, Chawlhhmun chu a boral. Pu Andrew H.Thangliana hi October 4, 1977-ah Aizawlah a piang a, a nupui, H.Lalromawii nen fa 3 neiin Chawlhhmun, Aizawl-ah an cheng a. Kum 2018 November ni 28 inthlanpui-ah khan Tuirial bialah Independent (ZPM) MLA atan thlantlin a ni. Pu Andrew H. Thangliana hian kum 2018 election khan vote 4387 hmuin a tling a, a hnaih ber tu, Pu Sailothanga Sailo ( MNF -4183) chu vote 204 in a hneh. Pu Andrew hi MLA te zinga naupang ber niin a viak pawh a tha hle. Hetianga mi hmingtha naupang te a a boral mai hi Zoram tan channa nasa tak a ni. GOVERNOR : India President chuan state hrang hrang pariatah Governor thar tur a ruat thar a, he'ng zingah hian Mizoram Governor, PS Shreedharan Pillai chu Goa Governor tura ruat a nih laiin Mizoram Governor thar atan Dr. Hari Babu Kambhampati, Lok Sabha member hlui bakah Andhra Pradesh BJP president lo ni tawh chu ruat a ni. Mizoram Governor 22 na Dr. Hari Babu Kambhampati hi June 15, 1953 khan Thimmasamudram, Prakasam District, Andhra Pradesh-ah a piang a. A nu leh pa te chu Pu Kambhampati Venkateswarlu leh Pi Seethamma niin a nupui Pi Kambhampati Jayasree nen fanu pahnih an nei a ni. An khuaah Sikul te a luh hnuah zirna sang zawk zir turin Visakhapatnam khawpuiah a insawn a. Helai hmuna Andhra University-ah B.Tech (Electronics and Communication engineering), ME (Electrical &Control Systems) leh PhD(Control Systems) te tha taka zirchhuakin zirtirtuah a tang chhunzawm nghal a. Associate Professor a nih hnuah pawh kum 24 lai chu he University chhunga Engineering College-ah a thawk hman a; he hna a thawh lai hian mipui rawngbawlna huang zau zawkah luh duhna neiin politics-ah a in hmang chho ta a ni. Politics huanga a luh hnu hian a hlawhtling chho hle a, Visakhapatnam-I bialtu MLA a nih laiin kum 2003 khan Assembly House-ah Floor leader te a ni thin a. Hemi hnuah hian kum 2014 khan President, Andhra Pradesh State atan thlan a ni a; kum 2014 khan 16th Lok sabha chhunga Vishakapatnam khawpui bialtu Member of Parliament(MP), Lok Sabha atan thlan tlin a ni a. Governor atan ruat a nih hma hian India ram pum huapa dinhmun pawimawh tak, BJP National Executive Member (2018-2021) a ni thin a ni. Larsap a lakluh a nih atanga reilo teah taksa chaklohna avanga a chawlh avangin Brig. Dr.B.D. Mishra (Retd.), Arunachal Pradesh Larsap nilai chuan hun engemawchen min rawn hmui bawk. CHIEF SECRETARY : Pu Lalnunmawia Chuaungo, Chief Secrerary (CS) chu voluntary pension-in a chhuak. A chhan nia sawi a nih danin Pu Nunmawia hi a pension pangngai a hun hnai tawh a, a hun pangngai a a chhuak a nih chuan Chief Secretary tura khan leh rin, Pu JC Ramthanga, Additional Chief Secretary to the Chief Minister ni lai hi lo CS dawn ta sela a ni pawh a pension a hnaih ve tawh tho avangin hun a hmang rei dawnloh em vang a ni. Pu Ramthanga chu a CS ve ta ngei a, amaherawhchu, sorkar laipui-in senior Indian Administrative Service (IAS) officer, Renu Sharma chu a ruat leh tak si avangin rei he dinhmun hi a chelh talo. Pi Renu Sharma hi AGMUT cadre IAS officer, 1988 batch a ni a.Mizoram sawrkarah Finance leh General Administration Department-ah Commissioner leh Secretary kum 2011 June thla atanga August 2012 khan a lo ni tawh a, chumi hnuah kum 2016-ah khan Mizoram sawrkarah Pincipal Secretary, Home leh Department of Administrative Reforms a lo ni tawh bawk. PADMA SHREE : Nikum Republic Day lawmna a Padma Award hrang hrang sem tura tih tawh chu hripui leng avanga pek theih a nihloh hnu-ah kum 2020 & 2021 Padma Award te hi a rual deuh thaw in Rashtrapati Bhavan-ah sem a ni. Mizoram ațangin 2020 atan Pu C. Kamlova leh Pu Lalbiakthanga Pachuau (Literature and Education) leh kum 2021 atan Pi B. Sangkhumi (Social works) te chuan Padma Shri Award ropui tak hi an dawng. Award dawngtu te zahna leh lawmpuina chibai kan hlan e. HAWLA CHAWL : Mizorama Chief Minister(CM) ni rei ber, term nga zet CM ni tawh leh Congress party (MPCC) president ni bawk, Pu Lal Thanhawla chuan party president a nihna chu a chawlhsan ta. Pu Hawla hian kum 35-na tur a hman mek laiin kum 1973, March ni 10 khan thlan a nih angin party president hna hi a chelh tan a, thlan tlin a nih hmasak ber tum hian a la naupan em avangin nasa takin a pha nghe nghe. A phatna erawh pawmsak a nilo. Hemi hnu hian hun reilo te te in tum li thlak a nih bak chu president hi a ni chho ta ngar ngar a ni. MPSC : Mizoram Public Service Commission (MPSC) member thar atan Vanlaltlana, Chief Engineer Retired chu lakluh a ni. Vanlaltlana hi Remkunga leh Chalnghaki te fa 7 zinga 5-na ni turin kum 1961 khan a lo piang a. Tunah hian a nupui fanaute nen Tuikhuahtlangah an cheng mek a ni. Vanlaltlana hi sawrkar hna a thawh lain mi rintlak tak, hnathawk tha leh sawrkar hnathawk pawl tana thawhhlawk tak a ni a. MPSC-ah pawh hian a mikhual lo hle a; vawi tam tak Group A recruitment interview-ah te Expert atan a lo thut tawh bakah Exam question paper te pawh a lo duang fo tawh bawk a ni. AIZAWL DC.OFFICE KANG : Kum 130 chuanga upa, Aizawl Bawrhsap Pisa pui-ah kangmei nasa tak a chhuak a, kangmei hian building a kang chhe hnen hle. Mizoram rohlu te zinga chhiar ngam, sap ho kutchhuak kan neih tlemte la awm zinga mi leh document pawimawh tam tak awmna a kang vak mai hi a pawi takmeuh a ni. CAR PARKING : Cheng nuai 3601/- senna, Multi Level Car Parking, MINECO Zodin a mi chu hman theihna peih a ni ta. Multi-Level Car Parking, MINECO Aizawl sakna tur hi kum 2017 khan Ministry of DoNER, Govt. of India atangin sum Rs. 3601.00/- lakh hmuh a ni a, Vikas & Associates Delhi ten a sak hna hi an thawk. . Multi-Level Car Parking hi Mizorama Motor dahna atana siam tawh zinga lianber leh dawng hlawk ber ani dawn a, Light Motor Vehicle 354 leh Two Wheeler 224 leng tura sak a ni. RT-PCR : Health & Family Welfare Minister, Dr. R. Lalthangliana chuan Lunglei Zotlanga Old Tourist Building a bun RT-PCR khawl chu a hawng! Khawl hi kum hmasa lam khan MLA, Pu Zodintluanga donate a ni a, a tir chuan sorkar lamin US lam ami an chah ni'a an sawi avangin an lo dawngsawng mai lo. Hmunhma bakah senso a hautak avangin buatsaih a nilo char char a, 'A hautak miau chuan le' tiin mipui lam chuan kan hrethiam hman ti tih. Chutihlai chuan chhim lam mipui ten an mamawh loh thu sawi a awm leh! Hei hian chhim lam mipui thin a khei ta zak mai. RT-PCR for Chhim bial dinin court hial an thlen takah chuan hman theihna peiha ni ta a ni. Sorkar a chet muan avanga nawrtu mipui anfakawm a, sorkar hotu te pawhin fak an phu ve tho awm e.

Comments

Popular posts from this blog

KUM ZA CHHUNGA MIZO HMEICHHIATE DINHMUN

 1. Tunhmaa an dinhmun : Kan pi pu te khan 'Hmeichhe finin tuikhur ral a kai lo', 'Hmeichhia leh uipui chu lo phun lungawi mai mai rawh se' tih leh 'Hmeichhe hna, hna ni suh, chakai sa, sa ni suh' tih te hi an ṭawng duh dan a ni a, hetaṭang hian hmeichhia te an dah hniam ṭhin zia a chiang viau awm e.  Nula in inleng a neihin an mi ngei zawng tak pawh ni se, biak chhiat an ngaitheilo a, ngaihtheih loh chu sawi loh, thianglo hialin an ngai a ni. Khawvar tirh aṭangin hna an ngah nghal hle mai a, tuichawi, buhden, ei rawngbawl, chawei siam leh a seng fel. An kuta awm vek a ni. Pi pute hunlai kha chuan an eizawnna hi a inang ṭhûma, lo neih a niin an feh tlut tlut ringawt mai ṭhin a, chuvangin, Mizo hmeichhia te chuan hetia'ng nikhua hian feh tur mamawh zawng zawng hi an tihtura ngaih vek a ni a, an emin an phurh vek a ngai bawk ṭhin. Mipa chuan iptepui an ak ve hram chauh a ni.  Feh haw'n kawngah lah hmeichhia chuan em khatin in lam mamawh an phur haw ...

CHANCHINBU MAN KHAWN A HUN LEH DAWN TA

  Thlatina Inrinni hnuhnung ber hian chanchinbu man khawn a ni tlangpui a, thlathar Inrinni hmasa ber leh remchang danga khawn pawh kan awm zeuh zeuh bawk. Thla a lo tawp (Inrinni hnuhnung ber) leh takah hian chanchinbu man pek lamah tan i la teh ang u. Kan chanchinbu hi thla khat lak man cheng 30 kan ti a ni a, heti hian a mah leh a mah a intum tawk vel viau a ni. A man pawh a lut tha tlangpui a, a lawmawm. Chutihrualin, pek lam ngaihsak lutuklo kan awm leh zeuh thin erawh a zialo thin khawp mai. Chanchinbu hi naupang semtir thin a ni a, a man khawn thu-ah pawh anni hian an keng tlang mai thin. Naupang an nih avang tak hian thenkhat hian zahlo taka lo tawngkhum in 'min pe ngai silo a, a man khawn hre hlur ringawt mai' tih an hlawh fo niawm tak a ni.  Thenkhat chhiar duh si a man pe duh manglo te pawh an awm niin a semtute hnen atangin thu kan dawng fo. A zialo khawp mai. Tin, pe emaw intia pe silo te pawh a awm theih a nia. Naupang rilru thianghlim tak te an ni a, rilru sual ...

BIBLE CHHIAR

Lehkhabu, a kawm dum, a changtupa thihna ‘Bible’ kan tih mai hi hi khawvela lehkhabu darh zau leh copy pawh tam ber a ni awm e.  He lehkhabu hi chatuan nunna kawng min kawhhmuhtu lehkhabu hlu tak a nih avangin chhiar ngei tur a ni a; a chhiar ve lo pawh chhiar tura in fuih a tul bakah hnam hnufual zawk te pawh chhiar tur chhawp chhuah sak theih hi a tul ngawt mai. Chutiang atana mi thahnemngai tlem azawng an awm pawh hi a tihzia e. Tunhma chuan nitina chhung inkhawm nei thin kan nia; (tunah erawh ‘tunlai chuan mihring kan tul tawh a’ tih chhuanlam tute zingah ka tel ve ta.) chu’ng lai chuan ka pa hian kumthar project-ah ka u hnenah Thuthlung Thar bu pumpui hi chhiar chhuak turin a tia;  kei Chanchin Tha bu li te, tin, ka naute pahnih chu Sam bu chhiar turin a ti bawk. Ka unau dangte khan ka pa  ngenna kha an ti hlawhtling ta em? ka hre ta chiah l’aw, kei erawh chuan ka tih hlawhtlin mai bakah Thuthlung Thar zawng zawng chu ka chhiar ta vek a, ka tui tak zel avangin Thu...