Skip to main content

KA NAU THLAN TUR KA LAI

Khawvela mihring (hnam/sakhua) tam zawk hi thlanlai-a, inphum ṭhin kan niin a rinawm. Chutia'ng chuan keini, Mizo te pawh pi leh pu te hun ata tawh inphum ṭhin kan ni a, tlangval tlawmngai ten thlan laih ṭhin a niin chu chu nula ten thingpui nen an chhawlhal tur ven nan an buatsaih sak thung ṭhin. Hmun hrang hrangah thlan lai lawk ṭhin an awm a, hlawhfa la a lai ṭhin an awm bawk. Mizote chauh hi tlawmngai-a thlan lai ṭhin kan ni hial maithei. Upa te phei chuan thlan laih lawk hi an duhlo hle niin sawi a ni bawk.

Kumin kumtir lam aṭangin khawvel hmun hrang hrangah hripui hrang zet mai a leng a, ram dang te hnen chauha lêng tura kan ngaih kha India ramah, chumi hnu in Mizoram hial a lo thlengin a hri kai lemlo pawhin harsatna kan tawk nasa in nunphung a ti khaihlak nasa hle. 'Kan ti ngailo', 'kan culture a nilo', 'ka dikna chanvo min chhuhsak' tih leh  ṭawngkam dengkhawng tak tak mi ṭhenkhat hnen aṭangin hriat tur a tam hle.

Hei vang hian 'kan tih ṭhin tih rem talo a, kan tih ngailoh tih a ṭul tawh zawk' tih hla ang mai khan biak in kan khar a, zirna in leh puipunna hmun te kan khar ta deuh vek mai. Mizo nun'a mawi ber pawl, mitthi/khawhar in kal leh thlan laih thlengin kalphung pangngai in a kal thei talo. Hei vang hian keini khua-a YMA/VC te chuan thlan laih lawk a, mi nawlpui-in lai lo-in hlawhfa la a, mi tlem thei ang ber laih tir a ti tlu ta. Hun a kal zel a, hlawhfa la a laih tih chu a hautak deuh avangin YMA Executive Comittee member mipa in laih leh a ni a, hei hi hun ngemawchen kalpui a nih hnu-ah ka awmna section te hian thlan an laih theih thu OB te hnenah thlenin anni'n rem an lo ti a, tun hun hi a lo thleng ta a ni. Thlan laih hnatlang ni hian ka hman remchang ve hlauh mai a, ka hnatlang ve mial.

Kan unau hi piang zawng zawng chu paruk kan ni a, kei hi upa ber dawttu ka ni a, ka chhang chiah hian kum thum mi lek a nih lai-in min boral san. Chumi chhang leh chiah hi tuna a chungchang ka sawi tur hi a ni.

A hming chu Lalremtluanga a ni a, a tette aṭanga naupang duhawm leh fel tak a ni. A tih theih awm chu kan sawi apiang min hnial ngailo. Mihring dana puitling a nih hnu pawhin hnathawh hreh nei ngailo mi a ni.

Tlem lai deuh aṭang khan ruihhlo in a ti buai ve hlauh mai a, a nunmawi tak ṭhin kha engemawzat a hloh phaha, a hriselna pawhin a tuar hle.

Hun a kal zel a, a ruihhlo tih chuan a taksa-ah nghawng thalo nei chho zelin zaipui hial a  tawk a, hnathawh kawngah erawh chaklo tak chung pawhin a ṭhulh ngailo. Natna neuh neuhin tlakbuak chho in a nunna in a tawrh phah ta a ni.

May ni 25, Thawhṭanni tuk a ni a, hnathawk tura ka insiam lai-in ka fon a lo ri a, ka nau Lalremtluanga an kaihthawh zawhloh thu hriattirna a lo ni. A thi ni turah ka ngai nghal hmiah. Ka hnathawh thuamhnaw inbel tawh te thlakin rang takin inpui lamah ka tlanphei nghal a, kawtah mi an lo awm meuhloh avangin ka ngaih a ṭha leh deuh. (Chhiattawh na-ah chuan Mizote chu rang takin mitthi in lamah kan pungkhawm ṭhin si a.) Inchhungah ka lut a, khum lama an lo in bawihsawm ka va hmuh leh meuh chuan ngaih a ṭhalo leh.

Kan khua a health worker fel zet mai, doctor tam tak ai mah a kan rinin a lo enkawl a, enfiah theih ang ang a enfiah hnu pawha ṭhalo a hriatloh avang leh amah biak theihloha a awm miau si avangin damdawi in pan nghal turin min rawn a. Rang takin damdawi in panpui nghal a ni. ICU a dahluh nghal ani-in ventilator hmanga enkawl nghal a ni. A tukah reilote a rawn harh a, a muhil zui leh nghal.

Hemi hnu hian harh pangngai-in a rawn harh ta a, a ṭha zui mai turah ngai in beisenna pawh kan nei sang hman hle. Ṭulna hrang hrang avangin ka tlawh lawk theilo a, Chawlni-a ka va tlawh ṭum chuan ka rin ai-a a lo chhiat avangin ka riak zui.

Mi hna thawh lai nei ka nih avangin zingkarah hnathawh tumin ka haw a, kan unau zinga naupang berin min rawn thlak thung.

Hna ka ṭan fel erh awrh tihah zualko hmel ka hmu ta. Amaherawhchu, a thih thu niloin a hniam hle thu hriattirna a lo ni zawk. Thu a khuh ve ni-a ka ngaih avangin a thi tihna riakah ka ngai hman. In ka thlen in ka hlauh ang em em a lo nihloh avangin ka lawm hle. Damdawi in lamah ka phei nghal a, riak zui-in a tuk nilengin ka va awmpui leh. Awmpui reng duh mah ila, ka unau dang ten awmpui ve an duh avangin nuamlo ti tak chungin ka hawnsan. A tuk lamah kal tura ka inbuatsaih mek lai-in hmeichhe lamin awmpui ve an duh avangin chhun lama awmpui-in zan lama kal turin ka in buatsaih leh ta zawk.

Hun awl ka neih takah chuan YMA in thlan laih hnatlang neih a lo tum ve chiah nen, ka han hnatlang ve ta a ni.

Thlan kan lai zo, ka inbual zawha khuma bawhzal ka tum mek lai-in fon a lo ri a, ka nau a hniam hle thu hriattirna a lo ni. A thi ni-ah ka ngai leh hmiah tawh. Rang taka ka nupui dawra awm mek au nghalin damdawi in lam pan turin kan in buatsaih nghal. Chutih mek lai chuan ka nau in a hniam hle thu leh kal nghal a ngaih thu a min rawn hriattir takah chuan ka nupui chu damdawi ina kal ve lo a in lam lo ti fel turin kan inti leh ta zawk.

Damdawi in pana kan tlan mek lai in a kal tak thu in min rawn deng leh ta. Ka nau hmangaih em em chuan min kalsan ta.

Thlan kan laih bak kha laih sa dang a awmlo. Kan thlan laih hnu a mitthi hmasa ber chu ka nau a lo ni bawk si. Ka nau thlan tur ka lai a lo ni reng mai.

Comments

Popular posts from this blog

KUM ZA CHHUNGA MIZO HMEICHHIATE DINHMUN

 1. Tunhmaa an dinhmun : Kan pi pu te khan 'Hmeichhe finin tuikhur ral a kai lo', 'Hmeichhia leh uipui chu lo phun lungawi mai mai rawh se' tih leh 'Hmeichhe hna, hna ni suh, chakai sa, sa ni suh' tih te hi an ṭawng duh dan a ni a, hetaṭang hian hmeichhia te an dah hniam ṭhin zia a chiang viau awm e.  Nula in inleng a neihin an mi ngei zawng tak pawh ni se, biak chhiat an ngaitheilo a, ngaihtheih loh chu sawi loh, thianglo hialin an ngai a ni. Khawvar tirh aṭangin hna an ngah nghal hle mai a, tuichawi, buhden, ei rawngbawl, chawei siam leh a seng fel. An kuta awm vek a ni. Pi pute hunlai kha chuan an eizawnna hi a inang ṭhûma, lo neih a niin an feh tlut tlut ringawt mai ṭhin a, chuvangin, Mizo hmeichhia te chuan hetia'ng nikhua hian feh tur mamawh zawng zawng hi an tihtura ngaih vek a ni a, an emin an phurh vek a ngai bawk ṭhin. Mipa chuan iptepui an ak ve hram chauh a ni.  Feh haw'n kawngah lah hmeichhia chuan em khatin in lam mamawh an phur haw ...

CHANCHINBU MAN KHAWN A HUN LEH DAWN TA

  Thlatina Inrinni hnuhnung ber hian chanchinbu man khawn a ni tlangpui a, thlathar Inrinni hmasa ber leh remchang danga khawn pawh kan awm zeuh zeuh bawk. Thla a lo tawp (Inrinni hnuhnung ber) leh takah hian chanchinbu man pek lamah tan i la teh ang u. Kan chanchinbu hi thla khat lak man cheng 30 kan ti a ni a, heti hian a mah leh a mah a intum tawk vel viau a ni. A man pawh a lut tha tlangpui a, a lawmawm. Chutihrualin, pek lam ngaihsak lutuklo kan awm leh zeuh thin erawh a zialo thin khawp mai. Chanchinbu hi naupang semtir thin a ni a, a man khawn thu-ah pawh anni hian an keng tlang mai thin. Naupang an nih avang tak hian thenkhat hian zahlo taka lo tawngkhum in 'min pe ngai silo a, a man khawn hre hlur ringawt mai' tih an hlawh fo niawm tak a ni.  Thenkhat chhiar duh si a man pe duh manglo te pawh an awm niin a semtute hnen atangin thu kan dawng fo. A zialo khawp mai. Tin, pe emaw intia pe silo te pawh a awm theih a nia. Naupang rilru thianghlim tak te an ni a, rilru sual ...

THLAZING

  (Sawiremtlang editorial) August thla han hman meuh chuan chhum a zing phui chuai reng mai a, upa ten 'thlazing' an lo ti pawh hi a awm viau mai. Amaherawhchu, heta thlazing tih hi pi pu te thla hming pakhat emaw ti kan awm leh mai thin. Mizo thla chhiar danah chuan Thitin thla a ni tih i hria ang u khai. Hmanlai chuan mitthi te hi pialrala kal nghal mai loin kan velah hian an la tap thin a, August thla hian mitthi khua an pan thin nia an ngaih avanga thitin thla ti pawh an ni niin a hriat. Chuvangin, August thla hi Mizo thla chhiar dan chuan thitin thla tihna a ni a, thenkhat ten thlazing tia an sawi erawh thla hming ang niloin tun thla chu chhum a zing chuai reng mai an tihna a nih chu. Mizo thla chhiar dan hriat hi kan mawhphurhna ni ve in a langa, thla chhiar dan mai bakah an nunphung te pawh hi hriat ve hram hram I tum ang u. August thla chu a zo ruai chu a ni leh ta a, ni reilo te-ah Ber thla kan kan kai anga, derhken, nuaithang, anthur leh senhri nu ten par an chhuang l...