Skip to main content

SAP CHHU



'Hei chu a Sap chhu zaih mai a'

A chunga thu khi thil ṭha leh kan thil neih/thiltiha lungawithlak tak sawi na'n kan hmang ṭhin.

Ni e, Sap chu hnam fing hmasa an niin, tun thlengin an thuhnuai-ah kan kun a, an ṭawng pawh pianpui ṭawng tihloh-ah chuan khawvel in kan hman ber a nih tak reng hi.

Mizote Kristian kan nihna kawnga mi pawimawh tak chu Sap ho hi an ni awm e. Ramngaw kan humhalh em em lai-in tu tih hriatloh sumdawng duhamin an rawn vat chereu ta mai a,  hei hi duhlo in a bul tumtu ber'a kan hriat James Winchester chu kaphlumin a fanu, Mary Winchester (Zoluti) pawh kan mai zui a, he thil avanga an thinrimin phuba an rawn lakna kha a ni reng a, phuba lakna mah ni se thil lawmawm tak a ni.

Kan nunphung (culture) duhawmlo tamtak bansan tura  min ngenin kan hma hun atana nundan mawi chu min zirtira, chumi kan zawm avangin tun hi kan thleng ta a ni a, a lawmawm takmeuh a ni. Kan culture duhawmlo ni'a ngaia min thlak sak zingah zu in min khap sak hi tun thlenga kan la sawi nasat pawl chu a ni awm e. A ṭhat leh ṭhatloh chungchangah chuan khawvelah hian thil engpawh ruih theih thil reng reng ṭha a awmlo tih hian a khaikhawm chiang mai awm e.

Kan hmalam kawng dika min kawhhmuhtu an ni bawk a, kan zahin kan ngaisang hle. Vai ho 'Kaha jai ga?' / 'Bari bara vai mawng khak' tiin nuihsawh chunga kan thiam ang tawk pawh ni mai-lo, fiamthu titiha kan hman lai-in Sap thung erawh chu lehkhathiam sang tak tak pawh hian hman sual palh hlau-in kan hmang (bia) ṭha ngamlo chu a nih ber hi. A thiamin an hman uar deuh lahin 'inti thiam' kan ti zel bawk si. Hetia'ng a nih avang tak hian alawm Sap thil engpawh ṭha tura kan ngaih tak vek ni.

Kan naupan lai chuan khawvel mihring hi Mizo, Vai leh Sap tiin kan thliar ṭhin. Vai chu 'Vai chhia' kan ti vek a, Silchar kawng a pin hleka buai hle si hian kan han ngainep ngawt a, a zialo ngawt mai. Sap erawh kan hmu khat hle. Kan hmuh chhun erawh khualzin satliah pawh ni se kan dah sang hle ṭhin. Kan be ṭha ngam ngailo anih hi. 

Hindi ai chuan kei pawh hian English chu ka hre hnem zawk daih. Mahse, hnam dang a thiam kawp te chu Hindi in ka be duh zawk ṭhin. Tunhma chuan vun ngo mikhual hi kan nei ve zauh zauh a, khawlai-a chhuahpui-a midang hriata han biak vel te hi nuam ka ti thei hle. Hetaṭang ringawt pawh hian kan dah san zia chu a hriat theih awm e. Inelna kawng hrang hrangah pawh kan ram (India) ai pawhin kan ṭan deuh rum rum a nih reng hi.

Sap ho chu vun ngo an ni a, Vai erawh an hang tlangpui. Sap ho chu kan hmu tlem a, Vai erawh kan hau bawrh ngam zel a nih hi. Vai pasal nih chu kan suangtuah vak ngaiin a rinawmlo. Sap pasal nih meuh erawh chu hnam bona mah ni se kan en dan chu a dang deuh a nih hi.

India ram ai chuan Sap ram (England etc.) chu changkang deuh turah kan ngai a, fing zawk turah pawh ngaiin a chunga sawi tak ang khian an thil eng pawh ṭha zawk turah kan ngai tlangpui. An vun a lo ngo deuh bawk nen, Vai kan hmuh phak ho an hang ṭhin si a, an (Sap) hmel pawh a ṭha deuh nge nge. Heng zawng zawng avang te hian thil ṭha sawi na'n kan hmang ta mai ṭhin niin a lang.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

KUM ZA CHHUNGA MIZO HMEICHHIATE DINHMUN

 1. Tunhmaa an dinhmun : Kan pi pu te khan 'Hmeichhe finin tuikhur ral a kai lo', 'Hmeichhia leh uipui chu lo phun lungawi mai mai rawh se' tih leh 'Hmeichhe hna, hna ni suh, chakai sa, sa ni suh' tih te hi an ṭawng duh dan a ni a, hetaṭang hian hmeichhia te an dah hniam ṭhin zia a chiang viau awm e.  Nula in inleng a neihin an mi ngei zawng tak pawh ni se, biak chhiat an ngaitheilo a, ngaihtheih loh chu sawi loh, thianglo hialin an ngai a ni. Khawvar tirh aṭangin hna an ngah nghal hle mai a, tuichawi, buhden, ei rawngbawl, chawei siam leh a seng fel. An kuta awm vek a ni. Pi pute hunlai kha chuan an eizawnna hi a inang ṭhûma, lo neih a niin an feh tlut tlut ringawt mai ṭhin a, chuvangin, Mizo hmeichhia te chuan hetia'ng nikhua hian feh tur mamawh zawng zawng hi an tihtura ngaih vek a ni a, an emin an phurh vek a ngai bawk ṭhin. Mipa chuan iptepui an ak ve hram chauh a ni.  Feh haw'n kawngah lah hmeichhia chuan em khatin in lam mamawh an phur haw ...
Post a Comment
Read more

CHANCHINBU MAN KHAWN A HUN LEH DAWN TA

  Thlatina Inrinni hnuhnung ber hian chanchinbu man khawn a ni tlangpui a, thlathar Inrinni hmasa ber leh remchang danga khawn pawh kan awm zeuh zeuh bawk. Thla a lo tawp (Inrinni hnuhnung ber) leh takah hian chanchinbu man pek lamah tan i la teh ang u. Kan chanchinbu hi thla khat lak man cheng 30 kan ti a ni a, heti hian a mah leh a mah a intum tawk vel viau a ni. A man pawh a lut tha tlangpui a, a lawmawm. Chutihrualin, pek lam ngaihsak lutuklo kan awm leh zeuh thin erawh a zialo thin khawp mai. Chanchinbu hi naupang semtir thin a ni a, a man khawn thu-ah pawh anni hian an keng tlang mai thin. Naupang an nih avang tak hian thenkhat hian zahlo taka lo tawngkhum in 'min pe ngai silo a, a man khawn hre hlur ringawt mai' tih an hlawh fo niawm tak a ni.  Thenkhat chhiar duh si a man pe duh manglo te pawh an awm niin a semtute hnen atangin thu kan dawng fo. A zialo khawp mai. Tin, pe emaw intia pe silo te pawh a awm theih a nia. Naupang rilru thianghlim tak te an ni a, rilru sual ...
Post a Comment
Read more

BIBLE CHHIAR

Lehkhabu, a kawm dum, a changtupa thihna ‘Bible’ kan tih mai hi hi khawvela lehkhabu darh zau leh copy pawh tam ber a ni awm e.  He lehkhabu hi chatuan nunna kawng min kawhhmuhtu lehkhabu hlu tak a nih avangin chhiar ngei tur a ni a; a chhiar ve lo pawh chhiar tura in fuih a tul bakah hnam hnufual zawk te pawh chhiar tur chhawp chhuah sak theih hi a tul ngawt mai. Chutiang atana mi thahnemngai tlem azawng an awm pawh hi a tihzia e. Tunhma chuan nitina chhung inkhawm nei thin kan nia; (tunah erawh ‘tunlai chuan mihring kan tul tawh a’ tih chhuanlam tute zingah ka tel ve ta.) chu’ng lai chuan ka pa hian kumthar project-ah ka u hnenah Thuthlung Thar bu pumpui hi chhiar chhuak turin a tia;  kei Chanchin Tha bu li te, tin, ka naute pahnih chu Sam bu chhiar turin a ti bawk. Ka unau dangte khan ka pa  ngenna kha an ti hlawhtling ta em? ka hre ta chiah l’aw, kei erawh chuan ka tih hlawhtlin mai bakah Thuthlung Thar zawng zawng chu ka chhiar ta vek a, ka tui tak zel avangin Thu...
Post a Comment
Read more